2014

Handhavingsbeleid houtsingels onder de loupe

17 december 2014

Er is veel onduidelijkheid over wie nu verantwoordelijk is voor de handhaving van wetten en regels met betrekking tot de bescherming van houtsingels in het ZWK. We hebben hier te maken met de Boswet, de Kapverordening (buiten de bebouwde kom) en het Bestemmingsplan Buitengebied. Onduidelijk is de juridische afbakening tussen gemeente en provincie waar wiens verantwoordelijkheid ligt om op te treden tegen illegale houtkap. Dit dringt des te meer waar sluipenderwijs steeds meer houtsingels slachtoffer worden van illegale houtkap. Op aandringen van onze vertegenwoordiging in de Adviescommissie Kleine Landschapselementen (de zgn. Houtsingelcommissie) hebben provincie en de ZWK-gemeenten overleg geopend om betere afspraken hierover te maken. In de loop van volgend voorjaar worden hier resultaten van verwacht.

Aanpassingen in het provinciale Natuurbeheerplan 2015

29 oktober 2014

Onze kritiek op het provinciale Natuurbeheerplan 2015 heeft geleid tot een aanpassing in de tekst (zie hierna). Dit is een positieve verbetering.
Helaas is in de kaart behorende bij het plan niets van de hier genoemde uitgangspunten terug te vinden. Het lijkt er op dat de provincie uitsluitend onder het regime van het huidige (SNL) subsidiestelsel vallende houtsingels heeft willen aangeven. Dit stelsel loopt in 2015 af, waarna vanaf 2016 een nieuw subsidiestel in werking treedt, gebaseerd op uitgangspunten die in dit plan genoemd zijn. Merkwaardig en nogal tegenstrijdig is dat er nu wel allerlei andere kleinschalige landschapselementen in de kaart zijn opgenomen, waarvan het gewenste beheer is vastgesteld, maar waarvan de subsidie-aanvraag nog niet is opengesteld. Dit had ons inziens ook met het grootste deel van de houtsingels kunnen gebeuren op basis van het rapport Houtsingelhoofdstructuur ZWK. Hopekijk komt hier volgend jaar verbetering in.

  • in de tekst behorende bij het plan is op onze instigatie bij het ZWK opgenomen:
    "De gemeenten Leek, Marum en Grootegast hebben in 2003 het Landschappelijk Raamwerk Westerkwartier vastgesteld. Dit raamwerk is vertaald in het rapport Houtsingelstructuur Zuidelijk Westerkwartier Groningen (Eelerwoude, 19 augustus 2005).
    Gestreefd wordt naar optimalisatie van de houtsingelstructuur, zodanig dat de kwaliteiten en identiteiten binnen het singellandschap worden veiliggesteld en ontwikkeld. Daarnaast gelden de volgende doelstellingen:
    1. de huidige singelkwantiteit (lengte, oppervlakte) dient voor het gehele Zuidelijk Westerkwartier minstens op gelijk peil te blijven;
    2. mits het landschap dit toelaat wordt tevens invulling gegeven aan de gewenste schaalvergroting voor de landbouw.
    De houtsingelhoofdstructuur en de bijbehorende spelregels, dienen deze doelstellingen zo goed mogelijk te waarborgen. Ten aanzien van de ontwikkeling en instandhouding van de houtsingelstructuur in het gebied, wordt onderscheid gemaakt in behoud (en herstel), herstel (en behoud), omvorming ten behoeve van de landbouw of natuur, (her)ontwikkeling en passief beheer. De streefbeelden uit de houtsingelhoofdstructuur vormen het uitgangspunt om te bepalen welke houtsingels bij voorrang subsidies nodig hebben."

Vernieuwing hoogspanningsleiding door het ZWK van de baan

3 maart 2014

Tennet heeft op 21 februari j.l. aangekondigd te stoppen met de voorbereiding van de vervanging van de bestaande hoogspanningsleiding (220kV) door een nieuwe 380kV leiding door het Westerkwartier. Hun inschatting is dat de energiemarkt op dit moment zo ongewis is, vooral door goedkope groene stroom uit Duitsland, maar ook de Nederlandse groene stroom ontwikkelingen, dat deze investering onverantwoord is. Zie hun website. De nieuw ontworpen leiding bestond uit drie gedeelten; het eerste gedeelte tussen de Eemshaven en Vierverlaten gaat wèl door; de overige twee door het ZWK en Friesland zijn afgelast.

De geplande leiding liep in het ZWK dwars door belangrijke weidevogelgebieden, behorende tot de EHS, waardoor aanzienlijke schade aan de weidevogelstand te verwachten was. Gelukkig gaat dit nu niet door, dankzij de voorspoedige ontwikkeling van groene stroom!
Overigens is het maar de vraag of de bestaande situatie gehandhaafd kan blijven: sinds kort gelden er nieuwe, strengeren normen voor de elektromagnetische stralingsbelasting in de buurt van hoogspanningsleidingen, die op sommige plaatsen vlak langs bewoning gaat.

Gebiedscoöperatie Westerkwartier van start

20 januari 2014

In 2014 is een geheel nieuw subsidiestelsel aangekondigd voor het beheer, onderhoud en aanleg van natuur- en landschapselementen. De provincie Groningen heeft dat gepubliceerd onder de naam Natuurbeheerplan. Essentiele wijziging in het beleid is dat er in dit nieuwe plan vanaf nu alleen subsidies kunnen worden aangevraagd door samenwerkingsverbanden van verschillende partners in hetzelfde gebied, zgn. gebiedscoöperaties. Daartoe is in december 2013 de Gebiedscoöperatie Westerkwartier opgericht, bestaande uit: de drie agrarische natuurverenigingen (Boer en Natuur, de Eendracht, St. Dotterbloem), Staatsbosbeheer, Landschapsbeheer, Waterschap Noorderzijlvest en AOC Terra. Anderen kunnen zich hierbij aansluiten. Nog deze winter gaat een proefproject van start om 100 km houtsingel, in bezit van diverse eigenaren, te onderhouden en herstellen. In gebiedsbijeenkomsten wordt met eigenaren overlegd en moet blijken welke organisatievorm in de praktijk het meest geschikt is.
Vanaf 1-1-2016 gaat reguliere financiering van het natuur- en landschapsonderhoud onder dit regiem van start. (Later is de regie hiervan overgenomen door Collectief Groningen West)

De provincie heeft bij het natuurbeheerplan een kaart gepubliceeerd, waarin per object de natuurbeheerdoelstelling wordt aangegeven. Deze kaart wordt jaarlijks (in mei) geactualiseerd. Deze kaart vertoont momenteel belangrijke manco's: zo is er nog geen verbinding gelegd met de afgesproken Houtsingelhoofdstructuur kaart van het ZWK.  Wij hebben in een reaktie naar de provincie hierop gewezen.